Serdecznie zapraszamy do księgarni Żydowskiego Muzeum Galicja mieszczącej się w budynku Synagogi Wysokiej (ul. Józefa 38) na spotkanie z Moniką Krajewską, autorką prezentowanych na wystawie „Pomiędzy dwoma światami” wycinanek.

O wystawie i autorce:
Forma wycinanki łączącej motywy symboliczne, ornamenty i tekst jest od wieków zakorzeniona w tradycji żydowskiej; szczególnie rozkwitła ona w Europie Wschodniej w XIX w.
Prezentowane wycinanki-kolaże powstały z inspiracji słynnym dramatem Sz. An-skiego „Dybuk. Na pograniczu dwóch światów” . Odnoszą się do tekstu sztuki, a także ukazują wybrane wątki, które An-ski zaczerpnął z tradycji żydowskiej i folkloru; poznał je blisko podczas kierowanych przez siebie ekspedycji etnograficznych. W pracach łączyłam obraz z tekstem, a cytaty w jidysz wybrane z „Dybuka” – z hebrajskimi wersetami pochodzącymi z żydowskiej tradycji religijnej. Jest to więc mój osobisty komentarz artystyczny do sztuki An-skiego, w której splatają się wątki filozoficzne i religijne z dramatem udaremnionej miłości. Dotychczas w wycinankach używałam wersetów z Tory, midraszy i liturgii; tu po raz pierwszy bodźcem był dla mnie tekst literacki.
W dawnych wycinankach nie istniały prawa proporcji, perspektywy i anatomii; istniał rajski ogród pełen fantastycznych zwierząt i wyrazistych symboli. Tworząc własne, szukam tego, co powstaje na styku słowa i obrazu, na styku uświęconych tradycją wersetów i osobistych przeżyć.

Monika Krajewska zajmuje się sztuką żydowską. Początkowo – wraz z mężem Stanisławem – jeździła po Polsce fotografując ocalałe zabytki żydowskie i rejestrując płaskorzeźby nagrobne techniką frotażu. Owocem tej pracy oraz studiów nad motywami symbolicznymi w sztuce żydowskiej były albumy fotograficzne: „Czas kamieni” (1982) oraz „A Tribe of Stones” (1993), a także wystawy, odczyty i warsztaty m.in. w Polsce, USA, Izraelu. Badając mowę symboli, poznała różne obszary sztuki żydowskiej, w tym dawną wycinankę.
Wycinanki tworzy od ponad 20 lat. Niektóre jej prace, zwłaszcza mizrachy (tablice na wschodnią ścianę), są bliskie tradycyjnej formie, inne – jak cykle „Tatry i Psalmy”, „Płonący” czy „Dybuk” – są własną interpretacją żydowskich tekstów i symboli. Łączy też wycinankę z kolażem, frotażem i fotografią, a w cyklu „Oto pokolenia” – z odbitkami z reliefów nagrobnych. Hebrajskie teksty kaligrafuje bądź wycina. Wiele jej prac powstało z okazji narodzin, uroczystości bar micwy i bat micwy oraz ślubów, są też eksponowane w synago¬gach i muzeach. Jako edukatorka prowadzi wykłady o tradycji żydowskiej w sztuce oraz warsztaty, m.in. na festiwalach kultury żydowskiej i w Centrum Kultury Jidysz w Warszawie.

W języku polskim, wstęp wolny.